In de eerste helft van 2024 is een verkenning uitgevoerd om de effectiviteit en haalbaarheid van diverse maatregelen bij Bunde te onderzoeken. Deze deelverkenning liep vooruit op de verkenning voor het hele stroomgebied van de Geul dat moet leiden tot een totaalplan voor het hele gebied, van de bron van de Geul in België tot de monding in de Maas bij Bunde.
De deelverkenning voor de Geulmonding bij Bunde is uitgevoerd door de combinatie Royal HaskoningDHV en HKV, in samenwerking met Waterschap Limburg, de gemeenten Meerssen en Maastricht en Rijkswaterstaat. Omwonenden en de stichting Water-Stop.NU zijn actief betrokken om mee te denken over mogelijke maatregelen. Dit heeft goede input voor het onderzoek opgeleverd.
Het onderzoek was gericht op:
- Vergroten capaciteit sifon. Bij Bunde kruist de Geul het Julianakanaal middels een sifon (een buis onder het Julianakanaal). Het vergroten van de capaciteit van deze sifon kan in bepaalde situaties de kans op wateroverlast verkleinen. Diverse maatregelen om de capaciteit van de sifon te vergroten zijn onderzocht. Zoals aanpassing van de vorm van de sifon, lokale bedijking en betere afvang van drijfhout.
- Water afvoeren of omleiden. Er is ook gekeken naar mogelijkheden om Geulwater af te voeren of om te leiden. Hiervoor is afwatering vanuit de Geul naar het Julianakanaal in beeld.
- Totaalbeeld. We hebben het onderzoeksbureau ook gevraagd om te bekijken of en hoe de maatregelen in combinatie met elkaar werken. Tevens moet het onderzoek inzicht geven in de kosten en de tijd die nodig is om de plannen uit te werken en vervolgens uit te voeren. Er is ook gekeken of sommige maatregelen snel opgepakt kunnen worden, vooruitlopend op het integrale gebiedsplan voor de stroomgebied van de Geul.
Resultaten
- Verbeteren houtvang en stroomlijnen inlaat sifon door middel van bovenschotten: deze maatregelen kunnen op relatief korte termijn worden gerealiseerd en hebben geen negatieve consequenties voor andere maatregelen.
- Kade of dijk langs de Geul: WRL laat onderzoeken hoe bedijking langs de Geul kan zorgen voor betere bescherming van Bunde en voor betere doorstroming van de sifon. Daarna kan een besluit over de uitvoering genomen worden.
- Ook is onderzocht in hoeverre het verhogen van de waterdruk op de sifon door middel van bedijking effectief en haalbaar is. Hiervan is gebleken dat dit in principe een effectieve maatregel is. Wel moet nog nader onderzocht worden hoe deze maatregel zo optimaal mogelijk kan worden ingepast in samenhang met de huidige waterbergingsfunctie langs de Geul.
- Afvoeren op Julianakanaal en uitbreiden sifon: dit moet nader onderzocht worden. Hoewel het Julianakanaal een redelijk grote hoeveelheid Geulwater zou kunnen opvangen of afvoeren, blijkt uit het onderzoek dat aan het afvoeren van Geulwater op het Julianakanaal flink wat haken en ogen aan zitten. Er wordt nader onderzocht wat nodig is om te bepalen of deze maatregel als ‘haalbaar’ bestempeld kan worden. De afweging is bovendien afhankelijk van de uitkomst van de studie naar de aanleg van bedijking langs de Geul. Om deze redenen wordt de besluitvorming over waterafvoer via het Julianakanaal als integraal onderdeel met de overige mogelijke oplossingen afgewogen. Het uitbreiden van de sifon is een ingrijpende en relatief dure maatregel, en bij hoogwater in de Maas wordt de afvoercapaciteit beperkt en is er een risico dat de Geul hogerop alsnog kan overstromen. Daarom worden deze maatregelen meegenomen in het brede onderzoek naar oplossingen voor het hele stroomgebied van de Geul.
- Een aantal onderzochte varianten van maatregelen vallen af omdat ze geen meerwaarde bieden boven andere goedkopere en effectievere maatregelen. Het betreft het afvoeren van Geulwater naar de Beatrixhaven en het stroomlijnen langs de zijkanten van de inlaat van de sifon.
Het volledige onderzoeksrapport kunt u op deze pagina downloaden.
Informatie over de status van vervolgonderzoeken, vindt u op de pagina onderzoeken Geulgebied.
(naar homepage)
