Voortgangsrapportage: stevig fundament richting een waterweerbaar Limburg

In het programma Waterveiligheid en Ruimte Limburg (WRL) werken Provincie Limburg, Waterschap Limburg, de Limburgse gemeenten en het Rijk samen aan maatregelen om Limburg beter te beschermen tegen extreme wateroverlast. Twee keer per jaar publiceert WRL een voortgangsrapportage. De voortgangsrapportage over het eerste half jaar van 2025 laat opnieuw zien dat er stevige stappen zijn gezet naar een waterweerbare toekomst. Hierbij combineert WRL lange- en korte termijnacties. Terwijl het programma per gebied werkt aan een samenhangend en gezamenlijk maatregelenpakket gericht op het klimaat van de toekomst, ondersteunt het met de Kansenregeling ook snel uitvoerbare maatregelen. Daarnaast is ingezet op bewustwording, kennisdeling en innovatieve tools.

Michael Theuns, Voorzitter Regionale Actietafel WRL:
“We bouwen stap voor stap aan een Limburg dat beter is voorbereid op wateroverlast. Het Geulgebied loopt daarin voorop. Wat we nu leren en uitvoeren, vormt de basis voor een sterke, toekomstbestendige aanpak die we de komende jaren verder uitrollen in de hele provincie. Zo leggen we samen een stevig fundament voor een toekomstbestendige aanpak om Limburg waterweerbaar te maken.”

Samen leren, plannen en doen

In het gebied Maastricht-Heuvelland is de verkenning van het Geulgebied goed van start gegaan, met actieve betrokkenheid van inwoners en partners. Hun ideeën worden gebruikt bij het uitwerken van verschillende varianten maatregelpakketten, die volgend jaar verder worden onderzocht in een milieueffectrapportage (plan-MER). Tevens zijn verschillende onderzoeken gestart naar maatregelen als bouwstenen voor de varianten. In de andere werkgebieden in Limburg starten de verkenningen in 2026.

Snelle resultaten dankzij de Kansenregeling

De Kansenregeling blijkt een vliegwiel voor lokale initiatieven die snel bijdragen aan het verminderen van wateroverlast. In de eerste helft van 2025 zijn 47 aanvragen voor de Kansenregeling ontvangen.  Eind juni was al 20% van het totale beschikbare budget van 5 miljoen euro besteed, terwijl nog eens 50% in behandeling was. Vanwege het grote animo is de eerste tranche verlengd tot eind 2025. De Kansenregeling ondersteunt diverse lokale projecten, zoals de aanleg van een waterbuffer onder het Raadhuisplein in Heerlen, een hoogwatergeul bij Nijswiller, de herinrichting van de Vaalsbroekermolenbeek en het ombouwen van mestputten tot waterreservoirs bij Natuurboerderij De Hofkamer in Wahlwiller. Al deze projecten dragen bij aan het op korte termijn verminderen van wateroverlast en het verbeteren van waterveiligheid in Limburg.

Bewust zijn van risico’s en voorbereidingen treffen

Vanuit het programma WRL wordt niet alleen geïnvesteerd in fysieke maatregelen, maar ook in bewustwording. Want ondanks de maatregelen die overheden treffen, is wateroverlast nooit helemaal te voorkomen. Het is belangrijk dat mensen dit weten en voorbereidingen treffen om schade aan hun huis en spullen te voorkomen. In negen gemeenten is een pilot uitgevoerd met woningscans, waarmee zichtbaar werd welke maatregelen bewoners zelf kunnen nemen om waterschade te beperken. Campagnes als ‘Wacht niet op water’ en educatieve initiatieven via de Risk Factory vergroten het waterbewustzijn in de hele provincie. Daarnaast werkt WRL samen met Waterschap Limburg aan een waarschuwingssysteem dat inwoners 24/7 informeert over dreigende wateroverlast of droogte.

Sturing en samenwerking versterken

Om de samenwerking tussen partners verder te versterken, is een bestuurscommissie voorbereid die in november wordt geïnstalleerd. Deze commissie zorgt voor snellere besluitvorming en een stevige verankering van de gezamenlijke aanpak. Want de uitdagingen rondom waterveiligheid zijn complex. Mede door de gevolgen van klimaatverandering en het voortdurend afstemmen van uiteenlopende belangen. Dit vereist samenwerking, geduld en betrokkenheid van alle partners.