Het programma Waterveiligheid en Ruimte Limburg (WRL) publiceert elke zes maanden een voortgangsrapportage. De rapportage over juni tot en met december 2024 laat vooruitgang en nieuwe initiatieven zien. Realiteit is ook dat er aandacht nodig blijft de personele bezetting, de daarmee samenhangende kwaliteitsborging, het realiseren van maatregelen en het besteden van middelen in deze planfase.
Michael Theuns, Voorzitter Regionale Actietafel WRL:
“Door samen te werken, zowel bestuurlijk als met partners en inwoners, leggen we de basis voor duurzame oplossingen die breed gedragen worden. Tegelijkertijd benutten we kansen die op korte termijn bijdragen aan een waterweerbaar Limburg. We willen allemaal snel stappen zetten, maar we moeten dit in een doordacht tijdspad doen. De afgelopen periode heeft laten zien dat samenwerking werkt. Laten we deze koers vasthouden. Alleen door samen te werken maken we het verschil.”
Gebiedsgerichte aanpak krijgt vorm
Naast doorwerken aan inhoudelijke thema’s, is de ontwikkeling naar een gebiedsgerichte aanpak verder gevorderd. In november 2024 is het verkenningsproces gestart om tot een maatregelenpakket voor het stroomgebied van de Geul (werkgebied Maastricht-Heuvelland) te komen. Voor de werkgebieden Parkstad-Westelijke Mijnstreek, Midden-Limburg (Roer) en Noord-Limburg wordt gewerkt aan bestuurlijke samenwerking en een plan van aanpak voor de verkenning per stroomgebied. De betrokkenheid van inwoners en belanghebbenden in de stroomgebieden is belangrijk om tot een duurzame en breed gedragen aanpak te komen.
Nieuwe initiatieven
Vanaf het najaar is sterk ingezet op het verhogen van het bewustzijn en de waterweerbaarheid van inwoners van Limburg. De nieuwe website wachtnietopwater.nl en de campagne ‘Samen worden we waterweerbaar’ zijn in oktober gelanceerd. Tegelijkertijd is in negen gemeenten de uitvoering van de pilot met woningscans gestart. Inwoners krijgen hierbij gratis advies om hun woning beter te beschermen tegen wateroverlast.
Ook is in december de eerste tranche van de kansenregeling opengesteld voor een bedrag van 5 miljoen euro van start. Deze subsidieregeling ondersteunt maatregelen die op korte termijn uitvoerbaar zijn en geen ongewenste effecten op een andere plek veroorzaken. Het sluit aan bij WRL’s strategie om naast lange termijn oplossingen ook kansen te benutten die op korte termijn bijdragen aan een waterveiliger Limburg.
Daarnaast zijn in 2024 onderzoeken voorbereid naar kansrijke maatregelen. Er is verder gewerkt aan nieuwe overstromingskaarten met een handelingsperspectief. Deze kaarten verschijnen in april 2025 en geven overheden en initiatiefnemers inzicht in lokale risico’s op wateroverlast. Ook loopt de ontwikkeling van een earlywarning-systeem. Er wordt onderzocht hoe AI kan helpen bij snelle en betere voorspellingen van wateroverlast. Voor de Geul is opdracht gegeven om het bestaande hoogwatervoorspelsysteem te verbeteren.
Internationale samenwerking
Omdat veel stroomgebieden deels in het buitenland liggen, is internationale samenwerking belangrijk. Daarbij staan andere landen voor vergelijkbare uitdagingen in de wateropgave. Het delen van kennis en ervaring helpt bij het ontwikkelen van nieuwe oplossingen. WRL doet daarom mee aan verschillende Interreg-projecten en is mede-initiatiefnemer van de International Community on Floods. In België wordt samen met Belgische overheden gewerkt aan een samenwerkingsovereenkomst voor het stroomgebied van de Geul.
Uitdagingen
Er is gewerkt aan een nieuwe governancestructuur, die voor WRL voor meer slagkracht en duidelijkheid moet zorgen. Een bestuurscommissie wordt als scenario verder uitgewerkt. Een uitdaging blijft het inrichten van een robuuste programmaorganisatie. Dat heeft soms gevolgen voor de voortgang van projecten. De sleutelrollen zijn inmiddels grotendeels ingevuld en er wordt hard gewerkt om vertraging bij lopende activiteiten te voorkomen.
Net als in de vorige periode, laat deze rapportage een significante onderbesteding zien. Dit komt deels doordat het programma nog in de planfase zit en deels door de uitdagingen op het gebied van het inrichten en het invullen van de organisatie. Om de financiële middelen effectief in te zetten, wordt gestuurd op een realistische planning samen met het intensiveren van verschillende onderdelen.