Het Geulgebied is het eerste stroomgebied waar een verkenning start. De overige stroomgebieden in Limburg volgen daarna. Na de zomer wordt een aanpak uitgewerkt voor de stroomgebieden van de Geleenbeek en de Roer.
Bij de verkenning kijken de Provincie, Waterschap Limburg en de acht gemeenten in het Geulgebied (Eijsden-Margraten, Gulpen-Wittem, Maastricht, Meerssen, Simpelveld, Vaals, Valkenburg aan de Geul en Voerendaal) naar het hele gebied, van bron tot monding. Ook Belgische overheden zijn betrokken bij de verkenning, omdat de bron van de Geul in België ligt. Afgesproken is welke stappen worden doorlopen, wie welke besluiten neemt en hoe de omgeving wordt betrokken. Vanuit de betrokken overheden is een bestuurlijk regieteam gevormd dat zorgt voor de aansturing. Het programma Waterveiligheid en Ruimte Limburg (WRL) regisseert het verkenningsproces.
Van onderzoek naar maatregelen
De verkenning werkt toe naar samenhangend maatregelenpakket om het gebied beter te beschermen tegen wateroverlast. In het hele gebied zijn naar verwachting veel kleinschalige maatregelen nodig. Om te voorkomen dat het oplossen van een probleem op de ene plek zorgt voor nieuwe problemen op een andere plek, is zorgvuldig onderzoek nodig. Om gebieden te beschermen kan het ook nodig zijn om maatregelen te treffen in gebieden zonder overlast.
De verkenning start met verschillende onderzoeken naar mogelijkheden om water vast te houden, op te slaan en af te voeren. Er zijn al diverse onderzoeken gestart, zoals een onderzoek naar de Geulmonding bij Bunde en een onderzoek naar waterberging in de dalvlaktes van de Geul tussen Valkenburg en Gulpen. Op basis van de onderzoeken worden verschillende pakketten met maatregelen samengesteld. Deze worden ieder aan de hand van nog te ontwikkelen modellen doorgerekend en geoptimaliseerd. Uiteindelijk besluiten de betrokken overheden samen welk maatregelenpakket uitgevoerd gaat worden. Hierbij wordt naast de waterveiligheid ook gekeken naar de kosten en de impact op de omgeving. Ook worden afspraken gemaakt over de uitvoering: wie doet wat, wanneer en hoe vindt de financiering plaats. Na de zomer start de eerste informatieronde om bewoners en belanghebbenden bij te praten en te betrekken bij de verkenning en de uiteindelijke keuze van de maatregelen.
Programma Waterveiligheid en Ruimte Limburg (WRL)
Programma WRL is na de extreme neerslag van de zomer van 2021 opgestart. Het doel van het programma is om de bewoners van Limburg in de toekomst beter te beschermen tegen en voor te bereiden op extreme wateroverlast. Binnen het programma WRL zijn de Limburgse overheden (gemeenten, Waterschap Limburg, Provincie Limburg en het Rijk) samen aan de slag dit voor elkaar te krijgen.