De basis voor de rapportage is het Opbouwplan ‘Gericht aan de slag’ dat in april 2023 is vastgesteld. Hierin staat de inrichting en koers van WRL voor de komende 15 jaar. Het programma werkt hierbij langs de lijnen van meerlaagsveiligheid met de focus op preventie, gevolgbeperking en klimaatbewustzijn. Op een dashboard met kleurenschema is in een oogopslag de voortgang van alle onderdelen uit het opbouwplan te zien. Het dashboard kleurt overwegend groen. Dit laat zien dat een groot deel van de activiteiten volgens planning verlopen.
Resultaten rapportageperiode: veel voortgang, enkele activiteiten blijven achter
In de rapportageperiode zijn er verschillende verkenningen gestart, is een plan van aanpak opgesteld om een verkenning naar ‘nature based solutions’ te starten in het geulgebied, is de internationale samenwerking verder versterkt en is gestart met de inrichting van de werkgebieden. Voor het Werkgebied Maastricht-Heuvelland is het werkgebiedsplan en plan van aanpak voor het stroomgebied van de Geul vastgesteld. Ook is hard gewerkt aan de twee andere prioritaire gebieden naast de Geul; de Geleenbeek en de Roer. Ieder gebied kent zijn eigen dynamiek en verkeert daarmee in diverse stadia. Tevens is er een pilot opgestart met Adviesteams Water in negen gemeenten. Onderdeel van deze pilot zijn 1000 woningscans die inwoners van geselecteerde gebieden in de negen gemeenten aangeboden krijgen. Er is ook doorgewerkt aan andere producten om inwoners te helpen om zich voor te bereiden op wateroverlast. Zo is er samen met MKB-Limburg een draaiboek ontwikkeld voor bedrijven en instellingen. In de rapportageperiode is ook gewerkt aan de voorbereidingen van een bewustwordingscampagne die in het najaar van start gaat. Om educatie een impuls te geven, heeft WRL een financiële bijdrage toegezegd voor de uitbreiding van de Risk Factory-Noord naar het voortgezet onderwijs.
De kleur oranje laat zien dat er bij enkele activiteiten vertragingen zijn opgelopen. Onder andere bij de inrichting van een Kansenbrigade die projecten gaat stimuleren die op korte termijn bijdragen aan het waterveiliger maken van Limburg. Inmiddels staat de subsidieregeling die nodig is om de kansenbrigade mogelijk te maken in de steigers en kan de kansenbrigade naar verwachting in het najaar starten. Ook het opstellen van een stimuleringsregeling voor inwoners om zelf individuele maatregelen te nemen, blijkt meer tijd te kosten. Op basis van de uitkomsten van de pilot met 1000 woningscans zal verder bekeken worden of en hoe een regeling ingericht kan worden.
De vertragingen komen zowel doordat de bezetting van het programma achterblijft als door een vertraging in het doorlopen van procedures. Zo kosten aanbestedingsprocedures meer tijd dan verwacht. Om dit waar mogelijk te versnellen zijn inmiddels aanvullende afspraken gemaakt met de Provincie Limburg die als host-organisatie optreedt voor het programma WRL.
Programma-organisatie vraagt aandacht
Het inrichten van een robuuste programma-organisatie is verder achtergebleven en vormt een risico voor het behalen van de resultaten. Vooral het moeilijk kunnen invullen van specifieke functies zoals projectmanagers civiele techniek/waterbouw is kritiek voor het uitvoeren van verkenningen naar fysieke maatregelen en uitvoering van de werkgebiedsplannen. Om dit risico te beheersen zijn er diverse acties opgestart. Zo zijn er aanvullende afspraken gemaakt met de host-organisatie Provincie Limburg en Waterschap Limburg om het invullen van openstaande vacatures te versnellen. Tevens wordt de programmabeheersing vanaf september 2024 geïntensiveerd en geoptimaliseerd met de komst van een contractmanager, risicomanager en planner.
Financiën
Er is sprake van een onderbesteding met name doordat de voor 2024 begrote capaciteit op de peildatum voor circa 60% is ingevuld. Door deze onderbezetting worden een deel van de in 2024 geraamde activiteiten en uit te voeren onderzoeken verschoven naar 2025. Naar verwachting wordt in 2024 een bedrag van ruim 3 mln niet aangesproken en in de begroting van 2025 meegenomen.
Hiermee wordt voor 2025 een bedrag geraamd van circa € 31 miljoen. Hiervan zal circa € 7,5 miljoen gerealiseerd worden door het programma Water in Balans van Waterschap Limburg. Het omzetten van de overige € 23,5 miljoen door WRL in 1 jaar tijd is mede gezien de (arbeids)marktsituatie geen reëel uitgangspunt.